ಮಡಿಕೇರಿ ಅ.11 : ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಆಚರಣೆಗಳು ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಸಂಪ್ರದಾಯ ಮತ್ತು ಏಕತೆಯ ರೋಮಾಂಚಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಎಲ್ಲಾ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಜನರನ್ನು ವಿಶೇಷ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಸಂತೋಷದಿಂದಿರಲು, ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಆಚರಣೆಗಳು ಉತ್ಸಾಹಭರಿತ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯುತ ಮೆರವಣಿಗೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿ ಯಾಗಿದೆ. ಈ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತವು ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಮನಸ್ಸನ್ನು ಸೂರೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಾಡುಗಳು, ವಾದ್ಯಗಳಾದ ಕೊಳಲು, ಶೇಹನಾಯ್ ಯಿಂದ ಹಿಡಿದು, ಚಂಡೆವಾದನ, ಡೋಲು, ಕೊಂಬು ಕೊಟ್ಟು, ಹಿತ್ತಾಳೆ ಬ್ಯಾಂಡ್ಗಳು, ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಸಮಯಗಳಲ್ಲಿ ಕರ್ಣ ಕಠೋರ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಕೂಡಾ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಈ ಕೊನೆಯ ಅಂಶವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದರಲ್ಲಿ ಒಂದು , ಡಿಜೆ ಧ್ವನಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಬಳಕೆ. ಇದು ಜನರಲ್ಲಿ ಸಂಭ್ರಮದ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡಿ, ಮನಸ್ಸನ್ನು ಹುಚ್ಚೆಬ್ಬಿಸುತ್ತದೆ.
ಡಿಜೆ ಸೌಂಡ್ ಸಿಸ್ಟಂಗಳು, ಅವುಗಳ ಉತ್ಕರ್ಷದ ಬಾಸ್ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇತ್ತೀಚಿಗಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಹಬ್ಬ, ಮೆರವಣಿಗೆ, ಸಂತೋಷ ಕೂಟದ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇವುಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಉತ್ಸಾಹ ಭರಿತ ಘೋಷಣೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಘಟನೆಗಳ ಸಂಭ್ರಮಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಸಂತೋಷವೂ ಕ್ಷಣಿಕವಾಗಿದ್ದು ಅದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಕೆಲವರಿಗೆ ಅಷ್ಟೇ ಮೀಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ದೂರದಿಂದ ನಿಂತು ಅನುಭವಿಸುವವರಿಗೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಜನನಿಬಿಡ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಇದರಲ್ಲಿ ಸಂತೋಷಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸಂಕಷ್ಟಗಳು ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಇದರಿಂದಾಗುವ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಪರಿಸರದ ಮೇಲಿನ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು ಕೂಡಾ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ.
ಪಟಾಕಿ ಶಬ್ದ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ಅಣು ಬಾಂಬ್ ಹಾಕಿದರು ಕೂಡ ಶಬ್ದ ಬರುತ್ತದೆ. ಸಂತೋಷಕ್ಕೆ ಶಬ್ದ ಬೇಕು ಎಂದು ಪಟಾಕಿ ಹೊಡೆಯುವ ಬದಲು ಆಟಂ ಬಾಂಬ್ ಹಾಕಿದರೆ ಏನಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಎಲ್ಲರೂ ತಿಳಿದಿರುವ ವಿಷಯ.
ಅತೀಯಾದ ಶಬ್ದವು ಯಾವಾಗಲೂ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನೂ ಬೀರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ತಿಳಿದು ಕೊಳ್ಳುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು. ಇದರಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ತೊಂದರೆಯಾಗುವುದು ನಮ್ಮ ಕಿವಿಗಳಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರವಣ ಶಕ್ತಿಗೆ.
ಈ ಡಿಜೆ ಸೌಂಡ್ ಸಿಸ್ಟಂಗಳ ಹೆಚ್ಚಿನ ಡೆಸಿಬಲ್ ಮಟ್ಟಗಳು ಅದನ್ನು ಹತ್ತಿರದಿಂದ ಆನಂದಿಸುತ್ತಿರುವವರು ಮತ್ತು ಪಕ್ಕದ ಕಟ್ಟಡ, ಮನೆಯ ನಿವಾಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗದ ಶ್ರವಣ ಹಾನಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ನಾವು ಜೋರಾದ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಶ್ರವಣ ನಷ್ಟ ಮತ್ತು ಕಿವಿಯ ಒಳ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಟಿನ್ನಿಟಸ್ ಎಂಬ ಕಾಯಿಲೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗ ಬಹುದು. ಇದರಲ್ಲಿ ಕಿವಿಗಳಲ್ಲಿ ಗುಂಞ ಗುಡು ವಿಕೆ ಅಥವಾ ಝೇಂಕರಿಸುವ ಶಬ್ದಗಳಂತಹ ಭಾವನೆಗಳು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಉಳಿದು ಬಿಡಬಹುದು.
ಅತಿಯಾದ ಶಬ್ದದಿಂದ ಶರೀರದಲ್ಲಿನ ರಕ್ತದ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ರಕ್ತದ ಒತ್ತಡ ಅಥವಾ ಬಿ.ಪಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಇದೇ ರೀತಿ ಹತ್ತಿರದಿಂದ ಕೇಳುವ ಶಬ್ದದಿಂದ ಕಿಟಕಿಯ ಗಾಜುಗಳೇ ಒಡೆಯುತ್ತಿರುವಾಗ, ನಮ್ಮ ಹೃದಯದ ಬಡಿತ ಏರುಪೇರಾಗುವುದರಲ್ಲಿ ಸಂಶಯವೇ ಇಲ್ಲ.
ಅತಿಯಾದ ಶಬ್ದದ ನಿರಂತರ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಬ್ಬರ, ಮನುಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ಆತಂಕವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಇದು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಇಡೀ ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಶಬ್ದ ಪ್ರೇರಿತ ಒತ್ತಡವು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಹಾನಿಕಾರಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರಬಹುದು.
ಕೆಲವು ಆಚರಣೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಡರಾತ್ರಿಯವರೆಗೂ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತವೆ. ಇದು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ನಿವಾಸಿಗಳ ನಿದ್ರೆಯ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಅಸಮರ್ಪಕ ನಿದ್ರೆಯು ಆಯಾಸ, ಕಿರಿಕಿರಿ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಉತ್ಪಾದಕತೆ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಶಬ್ದವನ್ನು ಮನುಷ್ಯ, ಪ್ರಾಣಿ, ಪಕ್ಷಿ ಎಲ್ಲರೂ ತಡೆದು ಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಆದರೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಆವಾಸಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಸಮೀಪವಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಈ ರೀತಿ ಡಿಜೆ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಂಡು, ಕೆಲವರು ಮೋಜು ಮಸ್ತಿಯ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಜೋರಾದ ಸಂಗೀತದ ಶಬ್ದ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಉಂಟುಮಾಡಿ , ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿ ದಿಗ್ಭ್ರಮೆ ಮತ್ತು ಒತ್ತಡವನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡಬಹುದು. ಇದರಿಂದ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ದೂರಗಾಮಿ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು.
ಕೆಲವು ಆಚರಣೆಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಜನರೇಟರ್ಗಳ ಅತಿಯಾದ ಬಳಕೆ ವಾಯು ಮತ್ತು ಶಬ್ದ ಮಾಲಿನ್ಯ ಎರಡಕ್ಕೂ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಜನರೇಟರ್ಗಳಿಂದ ಮಾಲಿನ್ಯಕಾರಕಗಳ ಹೊರ ಸೂಸುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಗಾಳಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟವು ಹದಗೆಡುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಶಬ್ದ ಮಾಲಿನ್ಯವು ನೆರೆಹೊರೆಯ ಜನರ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಕೆಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಶಬ್ದ ಮಾಲಿನ್ಯದ ಹಾನಿಕಾರಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಶಬ್ದ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ನಿಯಮಗಳು, 2000 ಅನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಈ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ 2017 ರಂತೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದು, ವಸತಿ ಮತ್ತು ಮೌನ ವಲಯಗಳು, ಕೈಗಾರಿಕಾ, ವಾಣಿಜ್ಯ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿಸುವ ಶಬ್ದದ ಮಟ್ಟಗಳಿಗೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಶಬ್ದ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಉಲ್ಲಂಘಿಸುವವರ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಪೊಲೀಸ್ ಆಯುಕ್ತರಂತಹ ಸ್ಥಳೀಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ನಿಯಮಗಳು ಅಧಿಕಾರ ನೀಡುತ್ತವೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಥವಾ ಸೀಮಿತ ಅವಧಿಯ ಹಬ್ಬದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ರಾತ್ರಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿವರ್ಧಕಗಳು, ಧ್ವನಿ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಪೀಪಿ ಗಳಂತಹ ಉಪಕರಣಗಳ ಬಳಕೆಯ ಮೇಲೆ ಅವರು ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು, ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ನಿಶ್ಯಬ್ದ ವಲಯಗಳು ಇನ್ನಷ್ಟು ಕಠಿಣ ಶಬ್ದ ಮಿತಿಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ.
ಆಚರಣೆಗಳು ನಮ್ಮ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿದ್ದರೂ, ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತವಾಗಿ ಆಚರಿಸುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ. ಡಿಜೇ ಧ್ವನಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಮೆರವಣಿಗೆಗಳ ಬಳಕೆ, ಆನಂದದಾಯಕವಾಗಿದ್ದರೂ, ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಆಳವಾದ ಮತ್ತು ದೂರಗಾಮಿ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡಬಹುದು. ಶಬ್ದ ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಮಗಳು, 2000 ದ ಅನುಸರಣೆಯು ಕಾನೂನು ಬಾಧ್ಯತೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ನಮ್ಮ ಆಚರಣೆಗಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಪರಿಸರದ ಅವನತಿಗೆ ಹಾನಿಯಾಗದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ವಿನೋದ ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯ ನಡುವೆ ಸಾಮರಸ್ಯದ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಇದು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆಚರಣೆಗಳಿಂದ ಹಾನಿಯಾಗ ದಂತೆ, ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಆನಂದಿಸಲು ಇದು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
ಈ ಹಿಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಡಾ ಸಂಭ್ರಮಗಳು, ಮೆರವಣಿಗೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಶಬ್ದದೊಂದಿಗೆ ಸಂತೋಷವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದವು. ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಶುರುವಾಗಿರುವ ಈ ಕರ್ಣ ಕಠೋರ ಶಬ್ದಗಳಿಂದ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಆನಂದಕ್ಕಿಂತ ಹಾನಿಯೇ ಜಾಸ್ತಿ.
ವರದಿ : ಡಾ. ಕೆ.ಬಿ.ಸೂರ್ಯ ಕುಮಾರ್- ಮಡಿಕೇರಿ (94484 48615)